Rheilffordd Eryri

Caeodd y rheilffordd wreiddiol ym 1936 a bellach cafodd ei hailadeiladu’n llwyr gan wirfoddolwyr ar gost o £28 miliwn. Gyda’r lein 25 milltir bellach wedi’i chwblhau, a gosodiad dau blatfform newydd £1.25 miliwn yng Ngorsaf Harbwr Porthmadog (ynghyd ag adeilad signalu semaffor sylweddol), mae bellach yn bosibl cysylltu â’r Rheilffordd Ffestiniog sy’n fyd enwog a phrofi 40 milltir ddi-dor o stêm ar reilffordd gul drawiadol.

Mae’r daith drwy Fwlch Aberglaslyn gafodd bleidlais aelodau’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol fel man prydferthaf y DU yn hudol ac mae’r golygfeydd o Eryri o wastatiroedd eang Traeth Mawr a adfeddiannwyd o’r môr gydag adeiladu arglawdd y Cob milltir o hyd 200 o flynyddoedd yn ôl yn wirioneddol anhygoel.

Mae’r rheilffordd yn cynnig amrywiaeth o dripiau gwych eraill. Mae’r lein yn galluogi teithwyr i gael mynediad hawdd i rai o’r teithiau mwyaf poblogaidd i fyny’r Wyddfa fel Llwybr Cwellyn o Ryd Ddu a llwybrau i fyny Mynydd Mawr neu dros Grib Nantlle.

Does bosibl mai un o’r profiadau gorau yng ngogledd Cymru yw eistedd yng nghlydwch un o’r cerbydau Pullman dosbarth cyntaf, fel y mae’r cyffro o deithio yn un o’r cerbydau agored tu cefn i locomotifau stêm lein gul fwyaf pwerus y byd, y Beyer Garratt NG/G16.

Mae’r locomotifau nerthol yma sy’n pwyso dros 60 tunnell yn fwy pwerus na llawer o beiriannau stêm leiniau safonol ac mae eu sŵn yn gweithio’n galed wrth ddringo un o reilffyrdd mwyaf anodd y DU yn brofiad i’w sawru i unrhyw un sy’n frwd dros stêm - mae esgyn chwe milltir ar raddfa 1 i 40 yn dalcen caled.

Ceir gorsafoedd hefyd ym Meddgelert, canolbwynt hudolus o ddiwylliant Cymreig, a Phont Croesor, gerllaw Canolfan Gwalch Glas y RSPB. Mae’r rheilffordd yn arwain drwy strydoedd Porthmadog er mwyn cysylltu â Rheilffordd Ffestiniog, y cwmni rheilffordd hynaf annibynnol yn y byd, a sefydlwyd gan Ddeddf Seneddol ym 1832.

Mae’r ardal yn enwog am ddetholiad o dafarnau cwrw iawn rhagorol, tebyg i’r rhai a geir yn Waunfawr a Rhyd Ddu, ac mae lôn feics Lôn Eifion yn cyd-redeg â'r lein o Gaernarfon i Dinas, lle darperir wagenni arbennig i gludo beiciau.

Heddiw, mae’r miloedd o dwristiaid a ddaw i fwynhau harddwch naturiol Eryri wrth iddynt deithio drwy ardaloedd heb eu cyffwrdd gan ffyrdd a heb i synau a golygfeydd bywyd modern darfu arnynt, wedi disodli’r miloedd o dunelli o lechi gynt.

Mae rheilffyrdd Eryri a Ffestiniog yn diwallu anghenion pawb, yn cynnwys defnyddwyr cadeiriau olwyn gyda’u cerbydau a chanddynt ddrysau llydan iawn ac adeiladau arbennig.